فرصت نهادی یا فرصت تصوری؟ معرفی و بررسی انتقادی رهیافت تبیینی کورزمن به انقلاب اسلامی ایران

author

Abstract:

هدف اصلی این مقاله معرفی و  نقد یکی از بدیع‌ترین تبیین‌ها از انقلاب اسلامی ایران توسط کورزمن[1]جامعه‌شناس غربی بوده است. نقطه عزیمت کار او ایضاح و نقادی یکی از نحله‌های اصلی تئوری‌های انقلاب، موسوم به "تحلیل ‌توکویلی" از انقلاب‌هاست که بر اساس آن، زمانی‌ که فرصت‌های نهادی و ساختاری (مثلاً شکنندگی و آسیب‌پذیری دولت در قبال فشار سیاسی مردمی) با فرصت‌های ادراک‌شده (آگاهی عموم از فرصت‌های موجود برای اعتراض موفقیت‌آمیز) انطباق پیدا ‌کنند، وقوع انقلاب‌ها محتمل می‌شوند؛ و در واقع وقوع انقلاب بر اساس چنین انطباقی تبیین می‌شود. اما کورزمن نشان می‌دهد که این هم‌سویی ممکن است همیشه رخ ندهد.؛ کما اینکه به اعتقاد برخی صاحب‌نظران در مورد انقلاب اسلامی چنین اتفاقی نیافتاد و تصور مردم از توانایی‌های خودشان در قیاس با قابلیت‌های سرکوب و کنترل حکومت با یکدیگر همخوانی نداشتند. این مقاله ضمن ایضاح موضع تئوریک کورزمن در قبال انقلاب ایران، به بیان نقاط قوت و ضعف این دیدگاه در تبیین انقلاب‌ها پرداخته است. 1- دیدگاه تأثیرگذار و تحلیل بدیع چارلز کورزمن (استاد جامعه‌شناسی دانشگاه کارولینای شمالی) از انقلاب اسلامی ایران برای اولین‌بار در مقالة زیر به چاپ رسید: Charles Kurzman,"Structural Opportunity and Perceived Opportunity in Social Movement Theory: The Iranian Revolution of 1979", American Sociological Review, Vol. 61, No. 1, Feb. 1996.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اسلام‌گرایان به‌مثابه فرصت یا تهدید برای کنشگران انقلابی (مطالعۀ تطبیقی انقلاب اسلامی ایران و انقلاب 2011 مصر)

تحقیق حاضر می‌کوشد با به‌کارگیری مفاهیم «نسبت‌دهی فرصت/تهدید» و «ساختار فرصت گفتمانی» در نظریه‌های جنبش اجتماعی و استراتژی روشی مقایسه تفریدی به این پرسش پاسخ دهد که چرا درحالی‌که گروه‌های سیاسی غیراسلام‌گرا و در سطحی وسیع‌تر عموم مردم در ایران، مشتاقانه به استقبال اعتراضات روحانیون اسلام‌گرا در د‌‌ی‌1356 رفتند، بسیاری در مصر، از همان ماه‌های نخستین، با احتیاط و حتی نگرانی نظاره‌گر حضور سازمان ...

full text

تبیین اقتصادی انقلاب اسلامی ایران؛ نگاهی به تحلیل چارلز کورزمن

  امروزه درباره پیامدهای انقلاب اسلامی ایران بسیار بیشتر نوشته می‌شود و درباره خود انقلاب اسلامی بسیار کمتر.بسیاری از همین اندک نوشته‌های‌ مربوط به خود انقلاب اسلامی هم در برگیرنده تحلیلها و تبیین‌های جدید و قابل‌ توجهی نیست،ولی در برخی موارد این ادعا صادق نیست؛از جمله نوشته‌های‌ چارلز کورزمن.او که در معدود پژوهشگران همچنان علاقه‌مند به بررسی‌ انقلاب اسلامی ایران قرار دارد،رهیافتی رایج در تبیی...

full text

ترامادول: فرصت یا تهدید؟

سیزده سال پیش در پی بروز آمار بالای تشنج در بیماران تحت درمان با آمپول‌های دیکلوفناک سدیم، معاونت دارو و غذای وزارت بهداشت (سازمان غذا و داروی امروز) تصمیم گرفت تا داروی ترامادول را به عنوان جایگزین مسکن‌های پرمصرف قبلی به فارماکوپه‌ی دارویی ایران اضافه نماید. به خاطر دارم در آن سال‌ها سردبیر اخبار پزشکی شبکه خبر بودم و هم‌زمان داروخانه‌ای را در شهر تهران مدیریت می‌کردم، اما از تاثیرات اپیوئیدی...

full text

فرسایش تونلی، تهدید یا فرصت

فرسایش تونلی از جمله فرسایش­های آبی و تشدید شونده است که ظهور و گسترش آن موجب تغییرات بارز در منظر زمین، پسرفت اراضی، تخریب محیط‌زیست و تلفات خاک و آب می‌شود. این نوع فرسایش باعث از بین رفتن حاصلخیزی خاک سطحی و نابودی زمین­های کشاورزی شده و خطراتی را برای مردم، ماشین‌آلات کشاورزی، دام و راه­های ارتباطی به دنبال دارد. از طرفی این نوع فرسایش باعث ایجاد چش...

full text

جهانی شدن: تهدید یا فرصت؟

Some view globalization as a process that is beneficial, inevitable and irreversible. Others regard it with hostility, even fear, believing that it increases inequality within and between nations. Some believe that globalization offers extensive opportunities for truly worldwide development provided that its even progress requirements are met. They also believe that global economic integratio...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 4

pages  135- 155

publication date 2014-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023